عملگرهای منطقی در برنامه‌نویسی
عملگرهای منطقی (Logical Operators) از ابزارهای اساسی در برنامه‌نویسی هستند که برای ترکیب یا تغییر مقادیر بولین (درست/نادرست) استفاده می‌شوند. این عملگرها به ویژه در ساختارهای شرطی و حلقه‌ها کاربرد فراوانی دارند.
برای یادگیری عمیق‌تر درباره عملگرهای منطقی در ++C می‌توانید از این آموزش بازدید کنید.
انواع عملگرهای منطقی
سه عملگر منطقی اصلی در اکثر زبان‌های برنامه‌نویسی وجود دارد:
- AND (&&): تنها زمانی نتیجه «درست» دارد که هر دو عملوند درست باشند
- OR (||): زمانی نتیجه «درست» دارد که حداقل یکی از عملوندها درست باشد
- NOT (!): نتیجه را معکوس می‌کند (درست به نادرست و بالعکس)
جدول صحت عملگرهای منطقی
| A |
B |
A && B |
A || B |
!A |
| درست |
درست |
درست |
درست |
نادرست |
| درست |
نادرست |
نادرست |
درست |
نادرست |
| نادرست |
درست |
نادرست |
درست |
درست |
| نادرست |
نادرست |
نادرست |
نادرست |
درست |
کاربردهای عملی
عملگرهای منطقی در موقعیت‌های مختلفی استفاده می‌شوند:
- شرط‌های ترکیبی در دستورات if
- کنترل جریان اجرای برنامه
- اعتبارسنجی داده‌های ورودی
- بهینه‌سازی کد با استفاده از ارزیابی کوتاه‌مدت
نکته مهم: در برخی زبان‌ها مانند ++C، عملگرهای منطقی از «ارزیابی کوتاه‌مدت» استفاده می‌کنند. یعنی اگر نتیجه نهایی از روی عملوند اول مشخص شود، عملوند دوم ارزیابی نمی‌شود.
